Spoil nghĩa là gì? Spoil là một từ tiếng Anh dùng để chỉ những hành vi phá chất lượng hoặc làm giảm chất lượng của một thứ gì đó, với nghĩa đen là làm hỏng, làm hư hay nuông chiều. Về mặt điện ảnh, trong các bộ phim hay truyện thì hành vi spoil được dùng như một động từ để chỉ hành động tiết lộ trước tình tiết, nội dung quan trọng nào đó của phim hoặc truyện cho những người chưa được xem trực tiếp phim hay đọc truyện đó. Điều này không chỉ làm giảm sự hào hứng, hồi hộp và trí tưởng tượng khi xem phim, đọc truyện, khiến cho người nghe bị thụ động với tâm thế không mong muốn, mà còn có thể gây cho người bị spoil từ bỏ, không muốn xem phim, hay đọc truyện đó nữa vì đã biết hết tình tiết.

Những năm gần đây, từ spoil càng trở nên phổ biến hơn khi bộ phim bom tấn siêu anh hùng Avengers: Endgame được công chiếu. Trong thời điểm đó, đi đâu bạn cũng nghe cụm “Spoil Endgame”, nghĩa là người đã xem cố tình tiết lộ tình tiết quan trọng trong phim cho người chưa từng xem. 

Thực tế, spoil đôi khi không hẳn là xấu. Có nhiều trường hợp những người làm phim cố tình spoil để dẫn dắt, thu hút người xem đến rạp. Là một người hiểu biết về spoil chắc chắn bạn sẽ thấy được tính hai chiều của nó.

2. Spoil phim, spolil truyện là gì? 

Spoil phim: Spoil phim là việc ai đó mang nội dung, tình tiết và kết phim mà họ đã được xem trước đó cho những người đang chờ đợi háo hức để xem hoặc chưa được xem khi ᴄhưa đượᴄ ᴄho phép. Spoil phim được xem là một hành động khiến nhiều người không thích thú chút nào.

Gần đâу những ᴄụm từ ѕpoil dường như хuất hiện nhiều hơn đến mức bạn mặᴄ dù ᴄhẳng quá quan tâm tới ᴄụm từ ѕpoil là gì nhưng ᴄũng đôi lần được nghe mọi người nhắc đến và có thể tự hiểu nó là gì. Đình đám nhất là bộ phim bom tấn thế giới – Endgame haу những bộ phim truуền hình dài tập. Đặᴄ biệt là ᴠới kết thúᴄ Endgame ᴄủa loạt ѕerieѕ game marᴠel, ᴄó người đượᴄ хem trướᴄ hoặᴄ хem ѕau khi tới rạp, tuу nhiên hành động kể trướᴄ những kết thúᴄ ᴠà diễn biến trong bộ phim ᴄhắᴄ ᴄhắn là hành động không đượᴄ ѕố đông ủng hộ ᴠà thậm ᴄhí là rất ghét nữa.

Spoil truyện: Cũng tương tự như vậy, spoil truyện có nghĩa là việc ai đó tiết lộ trước nội dung, diễn biến, tình tiết và cái kết của cuốn truyện nào đó khi chưa có sự cho phép của người nghe, người đọc hoặc người nghe không hề mong muốn chút nào, nếu đặt ᴄá nhân bạn bị tiết lộ trướᴄ nội dung truуện mà mình đang mong ᴄhờ ᴄhắᴄ hẳn ᴄũng gâу ít nhiều khó ᴄhịu ᴄho bất kì ai.

Vì ᴠậу ᴠới những ѕpoil-er, người đi tiết lộ tình tiết, ᴠiệᴄ ᴠượt qua ranh giới ᴠăn minh haу ᴄhỉ muốn thỏa mãn cái tôi ᴄá nhân khi muốn thể hiện mình là người trải nghiệm trướᴄ ᴄũng ᴄần thựᴄ ѕự ᴄhú ý. Dù ѕpoil truуện haу phim thì ᴄũng đều là hành ᴠi không mấу tíᴄh ᴄựᴄ ᴠà ᴄhắᴄ ᴄhắn ѕẽ không đượᴄ ѕố đông đón nhận ᴄhút nào. Thật khó để bắt ai đó ngừng уêu thíᴄh những điều mà họ quan tâm, hành động ѕpoil phim ảnh haу truуện ᴄũng ᴄó thể bắt nguồn từ tâm lý ᴄựᴄ уêu thíᴄh haу ᴄuồng bộ phim, truуện, từa tựa tâm lý những thứ là mối bận tâm ѕẽ đượᴄ bạn nhắᴄ tới nhiều hơn. 

3. Tại sao lại phải spoil phim?

Qua việc tìm hiểu spoil là gì, có thể thấy đây là hành động gây phẫn nộ không chỉ với cộng đồng mạng Việt Nam mà còn trên toàn thế giới. Việc ngăn chặn tình trạng spoil là điều không dễ dàng, bởi tâm lý sau khi xem một tác phẩm bom tấn xong là muốn chia sẻ, bàn tán về nó. Hành vi spoil này có thể xuất phát từ một số nguyên nhân sau:

1. Thích khoe khoang

Những người thích spoil thường muốn có cảm giác hơn người, mình là người đi trước, muốn mình là người đặc biệt khi biết trước mọi người và cần phải cho tất cả thấy được điều đó. Những người này luôn bị thôi thúc bởi cảm giác muốn thấy sự trầm trồ, thần tượng từ người khác. Mặc dù chẳng ai thần tượng spoiler cả, thế nhưng họ vẫn spoil.

2. Để cảnh báo

3. Cuồng tác phẩm gốc

Những fan cuồng truyện gốc thường có kỳ vọng lớn vào những tác phẩm được chuyển thể thành phim. Khi tác phẩm mình yêu thích được công chiếu/ xuất bản, cũng như những người yêu thích khác, họ nhanh chóng tìm đến chúng để xem và không ngừng bình luận. Vừa để bày tỏ sự yêu thích của mình đối với tác phẩm, vừa để thể hiện với những người xung quanh. Vì thế mà một bộ phận fan đã đọc tác phẩm gốc sẽ spoil tràn lan trên mạng xã hội. Động thái này như sự trừng phạt những người hâm mộ của series đó nhưng lại chưa đọc tác phẩm gốc. 

4. Thực tế tình trạng spoil phim hiện nay:

Spoil không chỉ là tình trạng gây “nhức đầu” đối với cộng đồng Việt, mà thực tế nó là vấn đề chung của toàn thế giới. Hiện nay, đa số mọi người đều nói không với hành động spoil phim/truyện. Mọi người thường thích dự đoán nội dung của bộ phim và muốn tự mình trải nghiệm những tình tiết bất ngờ thay vì nghe ai đó kể lại. Trong một số trường hợp, spoil còn làm ảnh hưởng đến công sức của người sáng tạo ra tác phẩm đó. Tuy nhiên, không có một phương án nào có thể ngăn chặn được tình trạng spoil này, bởi đây chính là tâm lý của mỗi người. Họ muốn bộc bạch những suy nghĩ, cảm nhận của mình về một bộ phim, truyện, họ khao khát được chia sẻ nó với những ai chưa biết. 

Tuy nhiên, theo một số nghiên cứu về tâm lý học, việc biết trước nội dung có thể khiến bạn yêu thích tác phẩm đó nhiều hơn.

Theo đó, nghiên cứu được thực hiện với 2 nhóm đối tượng, một nhóm được tiết lộ nội dung cuốn truyện; nhóm còn lại thì không. Sau khi đọc xong cuốn truyện đó, nhóm được tiết lộ nội dung lại yêu thích tác phẩm đó nhiều hơn so với nhóm còn lại.
Kết quả nghiên cứu đã chỉ ra rằng, khi biết trước cốt truyện, bạn sẽ chú ý đến các chi tiết khác nhiều hơn, ví dụ như lời thoại của nhân vật, hình ảnh ẩn dụ… Nói cách khác, bạn sẽ nhìn rõ bức tranh và xâu chuỗi các tình tiết trong tác phẩm đó tốt hơn.

Điều này giống như việc bạn xem lại một bộ phim hay, mỗi lần xem bạn sẽ nhận thấy những chi tiết thú vị, cho dù đã biết trước nội dung, nhưng bạn vẫn tận hưởng bộ phim đó theo cách riêng.
Các nhà tâm lý kết luận, tuy hành động spoil có một số lợi ích nhất định, thế nhưng không có nghĩa là chúng ta nên biết trước nội dung của bộ phim hay cuốn truyện nào đó. Bạn có thể xem lại bộ phim mình yêu thích hàng chục lần, nhưng trải nghiệm lần đầu xem phim chỉ xảy ra đúng 1 lần duy nhất mà thôi.

5. Review là gì? Phân biệt Riview và Spoil:

Review cũng làm tiết lộ một số tình tiết, nội dung trong phim/truyện. Nhưng khác với spoil, review có nghĩa là bình phẩm hay phê bình về một tác phẩm, bộ phim nào đó. Tức khi bạn xem một bộ phim, đọc một cuốn truyện, việc bạn sẽ làm là nêu cảm nhận của mình về những thức đó, đánh giá trên các yếu tố khác nhau. Như vậy chúng ta gọi là review. 

Bạn cũng không nên quá phụ thuộc vào review, vì mỗi người sẽ có cảm nhận khác nhau về một thứ gì đó, người review thực hiện trên quan điểm cá nhân của họ, nên đôi khi review sẽ làm bỏ lỡ những điều thật sự phù hợp với bạn.

Hiện nay, có nhiều hình thức review dài, ngắn, chi tiết, cụ thể, thậm chí những video được thiết kế với 10 phút là phiên bản tóm tắt của cả bộ phim dài 2 tiếng. Trước khi quyết định xem video review, bạn cần chuẩn bị tinh thần là mình sẽ biết trước nội dung bộ phim một cách không đầy đủ. Một điểm đặc biệt mà review có thể đem lại cho bạn, chính là giúp bạn tiết kiệm thời gian lẫn tiền bạc cho những thức vô bổ. 

Tuy nhiên đọc review cũng chỉ mang tính tham khảo và bạn không nên phụ thuộc vào nó mà bỏ qua những trải nghiệm mang tính cá nhân hay cảm nhận của bản thân nhé!

Các bạn cũng nên phân biệt giữa review hay spoi là gì để không làm người khác khó chịu hay tạo hiệu ứng xấu trên mạng xã hội hoặc làm dư luận có xu hướng tiêu cực.

– Giống nhau:

Có tiết lộ tình tiết phim, truyện.

Giúp bạn tiết kiệm thời gian, tiền bạc cho những thứ quá tệ, không nên xem. 

– Khác nhau:

Với review bạn có thể quyết định xem hoặc không, còn spoil thì đôi khi bạn sẽ bị người khác spoil và không thể ngăn lại.

Review là đưa ra cảm nhận của mình về một sự vật, hiện tượng, bộ phim, điểm du lịch, còn spoil là bạn kể lại về diễn biến của bộ phim, bộ truyện nào đó.

Đa phần review là bạn tìm và đọc nó, còn spoil là bạn sẽ được người khác kể lại cho nghe về thứ gì đó. 

Review có thể nói về một món ăn, vật gì đó, nhưng spoil chỉ là tiết lộ tình tiết của một bộ phim, truyện mà thôi.